FAMILIEBOOM

door nov 18, 2020BOMEN

Een ‘familieboom’ is een boom die speciaal door en voor de familie op hun landgoed is geplant. Het is ter ering van alle generaties van de familie die daar geleefd hebben en komen gaan. De woordcombinatie ‘familie’ en ‘boom’, is een nieuw begrip. Het is uit het Russisch vertaald van de boekenreeks ‘De Ringing Cedars of Russia’. Maar het heeft verwantschap met het Nederlandse woord ‘stamboom’ en verwijst daar ook naar. In het Engels vertaald heeft de woordcombinatie familie-boom overigens ook de betekenis van stamboom.

Dus wellicht kan er ook een link gelegd worden naar de familie boom als symbool voor de verbinding met onze ‘roots’? Dat is dan het wortelgestel, wat onze voorouders zijn? En de uitwaaierende takken van de boom, kunnen die dan voor de toekomstige generaties door gaan? Zo krijgen immers meerdere kinderen uit één gezin samen met hun partners afkomstig van andere families ook weer kinderen.

stam met klimop

Sfeerbeeld
Boven dit artikel is een foto geplaatst van een aantal hoge Coniferen. Ik kon niet precies zien van een afstand om welke soort het gaat. Het kan een Thuja Ceder zijn. Deze worden veel gecultiveerd in Nederland. Het is de enige dennesoort die uitwaaierend loofblad heeft wat over de gehele tak is verspreid.

Maar ik vond het sfeerbeeld wel aangenaam om te laten zien hoe een wintergroene boom mooi blijft. En dan het pittoreske bruggetje met witte leuning, bijvoorbeeld over een sloot of beekje erbij, vind ik ook een welkome aanvulling. Ik kan me wel voorstellen dat mijn familieboom er in de verre toekomst op mijn landgoed zo ooit bij zal staan.

Contemplatie
Inmiddels zijn er miljoenen mensen die bovengenoemde boekenreeks reeds hebben gelezen (vertaald in méér dan 23 talen). Zij hebben dus ongetwijfeld nagedacht over welke familieboom ze willen planten op hun familiedomein! En velen hebben dat inmiddels ook al kunnen realiseren. Toen ik er zelf over begon na te denken kwam ik tot de conclusie dat ik het liefst een familieboom wil hebben die ook in de winter groen blijft. Zo begon ik na te denken over Coniferen omdat ik weten wilde welke boom daarvoor dan geschikt zou zijn. En zo kwam ik er toe er zelfs een online boekwerkje in artikelvorm over te schrijven.

Toch zal ik ter introductie voor nieuwkomers hieronder een aantal redenen plaatsen waarom ik voor deze boomsoort kies als familieboom. En daarna worden ook andere boomsoorten benoemd die geschikt zouden kunnen zijn als familieboom.

eekhoorn

Lange Levensduur
Één van de eigenschappen die men graag in een familieboom ziet is dat deze oud kan worden en dus meerdere generaties kan meegaan. Coniferen komen daar zeker voor in aanmerking. Deze hebben een hele lange levensduur, sommigen beweren dat de bomen onder de juiste omstandigheden zo’n duizend jaar oud kunnen worden. Er zijn zelfs onder de Coniferen nog woudreuzen in Amerika die naar schatting zo’n 2000 tot 2800 jaar oud zijn.

Oerbomen
Een andere reden voor mij om voor Coniferen te kiezen is dat in Nederland veel bomen die hier van oorsprong aanwezig waren, er nu niet meer zijn. Hiertoe behoren ook de Coniferen. Tijdens opgravingen in de buurt van Utrecht zijn boomresten gevonden van dennensoorten die naar schatting 1,2 miljoen jaren oud zijn. Deze bevonden zich in grondlagen van het ‘Tertiair Boven-Plioceen’ of ‘Kwartair Onder-Pleistoceen’.

Er zijn echter nog wel oerbossen in andere werelddelen waarvan bomen ook in onze klimaatzone goed kunnen gedijen. Één daarvan is de Siberische Den. Mijn keus qua familieboom is dan ook daarvoor, temeer deze de inspiratiebron is geweest van de eerder genoemde boekenreeks!

Levenskracht
En bovendien, denne-zaden smaken uitstekend, maar ook kan een mens genieten van het wandelen in een dennebos. Zou dat komen door de zalig geurende lucht die de bomen verspreiden? Dat komt dan door het boomhars wat zich via het ‘ademende’ hout, de stam, de takken en het elegante smalloof verspreid.

Ook hebben de dennekegels een bijzondere geometrische vorm. Wellicht dragen deze bij aan de levendigheid van zo’n bos. En als zulke bomen op je landgoed staan, dragen ze ongetwijfeld ook bij aan de dynamiek van de natuur ter plekke. Voor mij resoneren ze met de wondere levenskracht van de natuur waar we allemaal mee verbonden zijn.

symatics en gouden ratio

Dennekegels
Zo kunnen we ons afvragen of dennekegels de wervelingen van de wind beïnvloeden vanwege hun geometrische draaiende vorm? Ongewone gedachte misschien, maar volgens de ‘Jain 108 Academy’ hebben dennekegels een gulden snede code van 8:13. Dat is de Levende Wiskunde van de Natuur.

En volgens anderen trilt de geometrische vorm van een dennekegel met een oscillerende frequentie van 33Hz. Nou of het allemaal waar is kan ik niet controleren, want op dat gebied heb ik niet zoveel kennis. Maar interessant is het wel!

En daarnaast nog de vraag of dennekegels bijvoorbeeld ook het regenwater structureren wat door de houten kegelbladen stroomt?  De regen druppelt vervolgens op de zacht bemoste bosbodem, en wellicht worden hierdoor ook bepaalde energieën geactiveerd, en voedingsstoffen uitgewisseld

Natuur Geheugen
Tja. En kunnen deze oerbomen ook nog herinneringen aan het land teruggeven van vervlogen tijden? Of over hoe de natuur functioneert? Dat kan bijvoorbeeld versterkt worden door zaden van bomen die al eeuwenlang in hetzelfde gebied of land groeien. Deze zijn immers genetisch nog intact, en worden als informatiedragers reeds eeuwenlang gevormd. Wellicht ook door de interstellaire configuraties van ons het firmament. Tja, je zou er lyrisch van worden.

Een beetje lyrisch
Inderdaad een beetje te lyrisch soms (toegegeven). Want in gesprekken met sommige vrienden blijkt dat men vooralsnog alleen maar geïnteresseerd is in de conifeer als kerstboom. En dat zijn doorgaans sparren (de Fijnspar en de Zilverspar), die maximaal na hun eerste twintig levensjaren worden gekapt. Dat is het begin van de puberteitsfase van zo’n boom. En dan is er nog geen kegelgroei te zien overigens.

Daarom leggen mensen ook niet altijd de link tussen de kerstboom en de verschillende dennensoorten die we in een bos kunnen zien (althans toen die er nog waren). Maar het 1.80 meter hoge kerstboompje (of kleiner) is zo’n beetje het topje of de piek van de woudreuzen waar ze in kunnen uitgroeien als ze de kans daarvoor zouden krijgen, en die vroeger nog in onze bossen te zien waren.

ginko biloba

Diverse boomsoorten
Daarnaast hebben mensen ook heel verschillende voorkeuren voor bomen, althans, als ze daar belangstelling voor hebben.

Hier in het Noorden halfrond met een gematigd klimaat kan men kiezen uit een aantal notenbomen en meerdere fruitboom soorten. Ook kan de karakteristieke vorm van een boom of het boomblad de voorkeur hebben (zoals van de ginko biloba boom op de foto hierboven).

Soms geldt ook de langere levensduur van zo’n boom. Voorbeelden daarvan zijn de Eik, de Walnootboom, Tamme Kastanje en de Berk en de Beuk. Sommige van deze bomen hebben een prachtig groen loof in de lente en zomer, met mooie oker- en roodbruine tinten in de herfst. Ook kunnen een aantal daarvan ons voorzien in een rijke  oogst voorraad en houdbare wintervoeding, zoals walnoten en kastanjes.

Veel mensen zullen ook kiezen voor de aanplant van meerdeere soorten. En de keus van familieboom voor het één of ander kan dus ook altijd nog in een later stadium gemaakt worden.

eik

Emotionele en praktische waarde
Soms hebben mensen ook de voorkeur voor een boom als familieboom omdat daar een bepaalde geschiedenis aan vast zit. Deze kan bijvoorbeeld geplant zijn door een grootouder. Of er is reeds een mooie volgroeide solitaire boom op het landgoed aanwezig, bijvoorbeeld een Eik, waarvan niemand meer weet door wie die geplant is, kan ook nog de natuur zelf zijn.

Maar zo’n Eik kan  door de imposante omvang bijvoorbeeld geschikt zijn om een terrasje met wat stoelen onder te plaatsen of er een paar bankjes neer te zetten om te recreëren. Het grote bladerdak van zo’n boom geeft dan beschutting bij een hete zomerzon. Maar ook eventueel grazend vee kan daaronder goed vertoeven.

Wat soms ook gebeurt is dat als zo’n boom aan het eindje komt, vanwege ouderdom of dat deze bijvoorbeeld omwaait door een storm, dat de familie dan een nieuwe boom plaatst op of vlakbij dezelfde plek waar de oude boom stond. En die kan dus voortgekomen zijn uit de noten of zaden die de oude boom heeft geproduceerd. Het kan ook zijn dat er spontaan jonge zaailingen rondom de boom zijn opgekomen die de familie dan verder kan verzorgen tot een volwaardige groei, soms ook door deze te verplaatsen naar een geschikt stukje grond.

walnoot

Geluk!
Samen met een dierbare vriendin overzagen wij het eerder genoemde sfeerbeeld (op de foto bij dit artikel) terwijl wij onverwachts waren onthaald door twee gastvrije dames die in hun tuin aan het werk waren. Wij hadden een lange afstand over de dijk gefietst langs ons geliefd IJsselmeer. En aangezien de horeca overal dicht was, wij naar de wc moesten en het een beetje koud hadden, waren wij hier extra dankbaar voor. Bovendien kregen wij nog een prachtige buit (waar ondergetekende op uit was).

Dat waren een aantal gedroogde walnoten van een oude prachtige walnoot-boom die daar in de buurt staat. Helaas was ik zo’n beetje een maand te laat om daar nog uberhaupt iets van te kunnen oogsten. Maar het geluk is met de dommen dus daarvan maar weer eens het bewijs. En nu is dus het plan om daar weer zo’n prachtige walnootboom uit te laten groeien. Maar m’n vorige poging daartoe van vorig jaar was mislukt, dus op naar de volgende ronde.

 

Hoogachtend,

Margreet Otto, Wilschut, van Egmond, de Goede.

Margreet met de achternamen van beide ouders,
waarna de achternaam van haar vader’s moeder
en de achternaam van haar moeder’s moeder.